Cariologie en de harde tandweefsels

⭐Uitleg: P.162 boek-1

In dit onderzoek bleek dat kinderen met een moeder met een lage opleiding 2,6 maal zoveel kans hadden op dentinelaesies op het vijfde jaar als kinderen van hoogopgeleide moeders.

Kinderen van moeders met een kunstgebit hadden 2,0 maal zoveel kans op dentine- cariës als kinderen van moeders met een goed gebit (DMFT <16)

Uitleg: P.113
⭐Sommige frisdranken, maar ook snoepjes, bevatten zuren als smaakstof. Deze zuren kunnen bij een
lage pH tandglazuur oplossen en de oorzaak zijn van erosies. Door sommige onderzoekers wordt aan deze
stoffen ook een rol toebedacht in het cariësproces, niet alleen vanwege het zuur, maar ook vanwege het
feit dat de stoffen calcium kunnen binden (chelatie). Citroenzuur is een voorbeeld van een dergelijke
calciumbindende smaakstof.
⭐De wetenschappelijke onderbouwing dat chelatie een rol van betekenis speelt bij het cariësproces
ontbreekt echter. De cariogene schadelijkheid van frisdranken en snoep wordt feitelijk alleen bepaald door
de suikers die zij bevatten.
⭐Figuur 8-5 toont het verloop van de pH in de tandplaque na de consumptie van Coca Cola. De initiële
pH-daling ten gevolge van het zuur wordt snel gebufferd in de tand- plaque, en vervolgens daalt de pH ten
gevolge van de afbraak van suiker.
⭐De schadelijkheid van de eerste korte pH-daling valt in het niet bij de schadelijkheid van de tweede,
suikerafhankelijke pH-daling.

Uitleg: P.57+P.10 samenvatting
Krimpspanning: spanning die ontstaat doordat de verbinding intact blijft, omdat de hechting aan tandweefsel groter is dan de
krimpkrachten als gevolg van polymerisatie. Als de hechting deze krachten niet kan weerstaan, kan er randspleten en
randlekkage ontstaan.
Vloeibare composieten (met lagere E-modulus, dus elastischer) hebben minder last van hoge krimpspanning.
Ook de vorm van de preparatie en het volume van de restauratie zijn van invloed op het ontstaan van krimpspanning.
Als het composiet door meer preparatiewanden is omgeven, loopt de krimpkracht hoger op. Er is in verhouding minder vrij
krimpend oppervlak: configuratie-factor is ongunstig -> grotere kans op randspleten en microlekkage.
Als naast of onder een vulling cariës wordt aangetroffen, wordt die aangeduid als secundaire cariës. Betreft het geen nieuwe
laesie maar restanten van een oude, noemt men dit restcariës.
Hierbij moet onderscheid worden gemaakt in: carieus dentine dat is achtergebleven door een niet adequaat uitgevoerde
excavatieprocedure, en carieus dentine dat opzettelijk is achtergelaten.
Secundaire cariës kan worden aangetroffen in het glazuuroppervlak naast de restauratie (oppervlakte laesie) en in de wand of
de bodem van de preparatie (wandlaesie). Wandlaesies zijn vaak moeilijk op te sporen.

⭐⭐Uitleg: kinder bestand P.3
Onderzoek in gebieden met fluoride in het drinkwater geeft aan dat 0,05 mg per kg lichaamsgewicht een nog aanvaardbare dagelijkse inname is.

Uitleg: Internet+ P.227 boek-1
Fluoride wordt ingebouwd
⭐Hierdoor treedt vooral kort na de doorbraak een kwalitatieve verbetering van het glazuur(maturatie) op, waardoor het glazuur minder oplosbaar wordt.
⭐Het preëruptieve effect was zeer gering als het gefluorideerde water niet ook na doorbraak van de elementen werd gebruikt.

Uitleg: P.103
⭐Tiel/Culemborg studie: In Tiel werd het drinkwater gefluorideerd en in Culemborg niet.
⭐In Tiel aanzienlijk minder gaatjes en laesies die zich herstelde of stabiel werden. Konden nooit helemaal
verdwijnen door de afdichtende werking van fluoride op het glazuur, dit kon in Culemborg wel.

Uitleg:

⭐Creep is related to marginal breakdown of low-copper amalgams. That is, the higher the creep, the greater is the degree of marginal deterioration (ditching).

According to ADA Sp. No.1 creep should be below 3%.

⭐Low-copper amalgam — 0.8 to 8.0%. ⭐High-copper amalgam— 0.4 to 0.1%.

⭐ Plastisch vervormen (kruip)

Kruip of plastische vervorming gebeurt wanneer onderworpen aan intra-orale stress zoals kauwen of malen. Kruip veroorzaakt het amalgaam stroomt en uitsteekt vanaf de rand van het holtevormende ondersteunde randen. ‘Ditch’ is gevormd rond de marges van het amalgaam restauratie en maken het gevoelig voor breuk. De γ2 fase amalgaam is primair verantwoordelijk voor de hoge waarden van kruip.

Uitleg: P.133

It is polymerized in a light chamber (curing unit) with blue light of 400-500 nm from high intensity quartz halogen bulbs. The denture is rotated continuously in the chamber to provide uniform exposure to the light source.

Uitleg:

The ring opening polymerisation of imines is employed in the setting of certain impression materials whilst the ring opening polymerisation of oxiranes and closely related siloranes is being used in newly developed resin matrix composite materials. A key feature of the ring opening process is that it produces a slight expansion, which reduces the overall contraction resulting from the conversion of monomer molecules to polymers.

Uitleg:

⭐De vezels van de continue FRC’s kunnen in 1 richting zijn uitgelijnd, dat zijn de unidirectionele FRC’s.

⭐Dat zijn de losse glasvezels die gebruikt worden voor glasvezelbruggen en wortelstiften.

⭐De vezels kunnen in 2 richtingen uitgelijnd zijn, dat zijn de bidirectionele FRC’s. De 2 richtingen staan loodrecht op elkaar en vormen een netwerk van vezels. Dit netwerk kan gebruikt worden als substructuur voor restauraties.

⭐De uitgelijnde FRC’s zijn anisotroop; de eigenschappen zijn anders in de richting van de vezels dan in de richtingen dwars op de vezels.

⭐Uitleg: Chemische retentie:

Indien het adhesief een functionele monomeer bevat die een chemische binding aangaat met (meestal calcium in) het tandweefsel (bijv. MDP; fosfaatmonomeer, zit ook in Clearfill SE/photo bond).

⭐⭐Onder normale omstandigheden is er in de dentinetubuli een geringe, trage vloeistofstroom van lichaamsvloeistof naar buiten. Wanneer nu het buitenoppervlak geprikkeld wordt kan deze vloeistofstroom versnellen of afhankelijk van de prikkel zelfs omdraaien. Deze versnelde of omgekeerde vloeistofstroom prikkelt de uitlopers van de zenuwcellen (pulpale nociceptoren), wat vervolgens een pijnsensatie geeft. Als de prikkel ophoudt, keert de vloeistofstroom terug naar normaal en zal de pijnsensatie verdwijnen.

Uitleg: P.10 samenvatting
In de vroegdiagnostiek is geen plaats voor een scherpe sonde, deze kan gemakkelijk de laesie onherstelbaar beschadigen.

Uitleg: P.52 samenvatting
Conditioneren van dentine heeft tot gevolg dat de smeerlaag wordt opgelost en het zuur in de tubuli binnendringt. Het dentine wordt daarbij oppervlakkig gedemineraliseerd, maar het collageen blijft intact zodat een netwerk van collagene vezels resteert.

Info: 2 kanalen in de mesiobuccale wortel.

Info: door fysiologische afzetting van cementum.

Info: Mandibular blok.

Info: is aangetast maar niet desinfecteert.

Info: de vraag is niet compleet.

Info: Nee, vanaf de palatinale kant.

Info: Graad 3

Info:
Graad 1: Horizontaal botverlies aan de ingang van de furcatie die niet groter dan ¼ (of minder dan 3mm) van de tand brede.
Graad 2: Horizontaal botverlies groter dan ¼ of 3mm van tand brede.
Graad 3: Volledig horizontaal botverlies= doorgaande tunnel.

Info: De vraag is niet compleet.

zichtbaar in de röntgenfoto met zink niet lood of kwik.

Uitleg:

Ag3Sn + Hg → Ag2Hg3 + Sn8Hg + Ag3Sn unreacted

(γ)                       (γ1)        (γ2)        (γ)

Uitleg: P.171 boek

⭐Fissuurverzegeling, het aanbrengen van een kunsthars na etsing van het glazuur (sealen), blijkt een
efficiënt, zij het duur preventiemiddel, dat een goede aanvulling vormt op het effect van fluoride.
⭐Het gaat daarbij om eerste, en later tweede, molaren.
⭐Fluoride gaat vooral cariës in de gladde vlakken tegen, met als gevolg een relatieve toename van
fissuurcariës. Dit betekent niet dat fissuurcariës toeneemt en evenmin dat fluoride geen enkele
reducerend effect op fissuurcariës heeft.

Uitleg: P.77+81
⭐De prevalemie van diffuse opaciteiten is hoger door een hoog dan een laag aanbod van fluoride in het water. hetgeen niet inhoudt dat bij een hoger aanbod gedemarkeerde vlekken afwezig zijn. Ernstigere fluorotische aamastingen manifesteren zich als bruine verkleuringen en hypoplasieën.
⭐Onbedoeld wordt fluoride opgenomen uit: lucht, pesticiden en insecticiden voedsel,
lucht (fabrieksuitstoot en stof in fosfaatmijngebieden, zoals in marokko. drank (sommige soorte thee),
⭐bepaalde narcosemiddelen. Belangrijker lijkt de eveneens onbedoelde opname (inslikken} tijdens de jeugd uit de volgende fluoridebevattende middelen: tandpasta, mondspoelmiddelen, vloeistoffen.
⭐de kans op fluorose is groter dan 50 % als tussen het derde en zevende levensjaar per dag één tablet van 0,5 mg fluoride wordt toegediend.

⭐⭐Uitleg: P.105
⭐In tube tandpasta zit ongeveer 0,15% fluoride=1500ppm. Dus heel onwaarschijnlijk dat je te veel
fluoride binnenkrijgt via tandpasta. Tenzij je tientallen tubes tandpastas gaat eten.
⭐De wettelijke grens van 1500 ppm fluoride. Het gebruik van “gewone” tandpasta (in Nederland tot
1500ppm) voor iedereen met de restrictie dat onder het 5de jaar alleen een kleine hoeveelheid tandpasta
(erwtgrootte) gebruikt mag worden.

Uitleg: P.588 samenvatting kroon
⭐C-factor: Composiet en composietcement krimpen. Dat is niet zo erg, mits je een heel groot ongebonden oppervlak hebt en een heel klein gebonden oppervlak, want op zo’n moment vindt er vloei plaats vanuit de vrije oppervlakken, die de krimp compenseren en daardoor de spanning niet heel hoog wordt en de adhesieve binding prima intact blijft.
⭐Maar hoe ongunstige die ratio wordt, dus dat wil zeggen hoe meer gebonden oppervlakken en hoe minder ongebonden oppervlakken, hoe minder vloei er plaatsvindt van het materiaal naar de plekken met hoge spanning, wat leidt tot afscheuring van adhesieve hechting aan een van die wanden → dat is een C-factor van 5.

6mg drinkwater per dag.

Uitleg: P.158 boek
⭐Doorvallend licht maakt de approximale laesies in de frontelememen zichtbaar. FOTI (bij voorkeur
vanuit buccaa) voor (pre)molaren geef addittionele, maar toch tekortschiedende informatie.
⭐⭐Met FOTI wordt 75% van de röntgenografishc geconstateerde afwijkingen ontdekt.
Volgens anderen deed FOTI in vito voor detectie van cariës tot in het tandbeen niet onder voor röntgenfoto’s. maar bleek in vivo voor de ontdekking van gecaviteerde approximale laesies zeer inferieur bitewings waren redelijk sensitie.
⭐Uitgaande van een “gouden standaard” waarbij de elementen na geforceerde separatie visueel worden bekeken.
⭐⭐Cariësdetectie met doorvallend licht lukt goed in de frontelementen; de aantasting toont zich als een
donkere vlek.

⭐Uitleg: P.542 samenvatting
Sclerotisch dentine
⭐Gehypermineraliseerd dentine.
⭐Neerslag van calciumzouten en afzetting van peritubulair dentine door odontoblasten.
⭐Niet zichtbaar op een röntgenfoto.

Centraal (dicht bij de pulpa) zijn deze tubuli breder en in grotere getalen.

Uitleg: P.103
⭐Tiel/Culemborg studie: In Tiel werd het drinkwater gefluorideerd en in Culemborg niet.
⭐In Tiel aanzienlijk minder gaatjes en laesies die zich herstelde of stabiel werden. Konden nooit helemaal
verdwijnen door de afdichtende werking van fluoride op het glazuur, dit kon in Culemborg wel.

verbinding

Uitleg: P.177 boek-1
⭐De patiënten werden ook intensief voorgelicht over voeding, suikergebruik en het nut van fluoridetandpasta. Na een aantal jaren was de remming van de cariëstoename meer dan 90%.
⭐Dit resultaat heeft aanleiding gegeven tot veel discussie over de vraag welke factor (professionele gebitsreiniging, fluoride-applicatie, mondhygiëne thuis of vermindering van suikerconsumptie) het meeste
heeft bijgedragen tot de hoge cariës remming.
⭐Omdat het cariës remmende aandeel van de professionele gebitsreiniging niet precies vastgesteld kon worden, spitste vervolgonderzoek zich toe op de vraag wat het cariës remmende effect van professionele gebitsreiniging zou zijn zonder andere vormen van preventie.
⭐⭐Het bleek dat wanneer het gebit eens in de twee of drie weken professioneel gereinigd werd zonder enige andere vorm van preventie, de hoeveelheid tandplaque sterk verminderde maar dat dit na twee tot drie jaar slechts resulteerde in een remming van de cariës toename van maximaal 50%.
⭐Dat het eens in de twee of drie weken professioneel reinigen geen totale cariësremming geeft, wordt mogelijk verklaard door het cariësactief worden van de tandplaque in de tussenliggende perioden en/of omdat niet alle vlakken en fissuren volledig toegankelijk zijn voor reiniging.

⭐Uitleg: P.46
⭐De oppervlaktelaag is ogenschijnlijk niet aangetast, hetgeen karakteristiek is voor een initiële cariëslaesie. Toch blijkt uit analyses dat uit deze, ongeveer 30-50 μm (0,03-0,05 mm) dikke laag ongeveer 5 tot 10% van het mineraal is opgelost.
⭐Dit heeft vooral plaatsgevonden in de ruimten tussen de glazuurprisma’s, waardoor transportkanalen zijn gevormd waarlangs zuren naar binnen kunnen dringen en minerale ionen het glazuur kunnen verlaten.

Cervitec: bevat 1% chloorhexidine en 1% thymol is eveneens effectief.

Uitleg: P.171 boek

⭐Fissuurverzegeling, het aanbrengen van een kunsthars na etsing van het glazuur (sealen), blijkt een
efficiënt, zij het duur preventiemiddel, dat een goede aanvulling vormt op het effect van fluoride.
⭐Het gaat daarbij om eerste, en later tweede, molaren.
⭐Fluoride gaat vooral cariës in de gladde vlakken tegen, met als gevolg een relatieve toename van
fissuurcariës. Dit betekent niet dat fissuurcariës toeneemt en evenmin dat fluoride geen enkele
reducerend effect op fissuurcariës heeft.

plak

(vraag zou moeten gaan over approximale vlakken)

(college, alleen plaatje en “halsschaduw-effect”)